Een masterclass is de ultieme gelegenheid om een wijnmaker zelf over diens werk en passie te horen praten. Bovendien neemt de ‘meester’ vaak ook speciale wijnen mee. Die zijn natuurlijk ook omkleed met bijzondere verhalen, zodat je nog dichter bij de essentie van de wijn kunt komen. En waar proef je anders wijnen uit verschillende jaargangen naast elkaar?

Familiebedrijf

Ook Johan Malan wist met zijn wijnen en verhalen zijn toehoorders mateloos te boeien. De wijnmaker stamt af van de Franse Hugenoten die zich aan het eind van de 17e eeuw in Zuid-Afrika vestigden, in een gebied dat nu heel passend Franschhoek heet, en daar gebruikmaakten van hun wijnkennis. Maar het was Simon van der Stel die te boek staat als de eerste mens die druiven plantte op de Kaap. Daarmee krijgt Zuid-Afrikaanse wijn een Nederlands tintje – en het bedrijf van de familie Malan een naam. Simonsig heeft zicht op de Simonsberg, het ‘spiritual home’ van Johan Malan. ‘Als ik de berg zie, weet ik dat ik thuis ben!’, zegt de wijnmaker die zich over enkele dagen weer bij zijn geliefde berg weet.

Thuis, dat is ook de familie Malan. Vader Frans leeft voort in verhalen en zijn wijnen, zijn broer François en zijn zoon Michael zijn ook actief in het bedrijf. Eigenlijk is alleen een van zijn dochters onwillig om in zijn voetsporen te treden, lacht Johan. Voor opvolging is ook al gezorgd; middelpunt op de prachtige familiefoto die Johan laat zien is een mollige baby. Laten we het hopen!

Talloze eerste keren

Een van de opvallendste kenmerken van de familie Malan is de innovatiedrang. Het is een familie van pioniers. Vader Frans was de ‘uitvinder’ van de Kaapse Vonkel; hij was de eerste die een mousserende wijn in Zuid-Afrika maakte volgens de méthode traditionnelle. In de jaren die volgden bleef het daar bepaald niet bij; er werden talloze grote en kleine beslissingen genomen die voor ‘firsts’ hebben gezorgd in Zuid-Afrika. Zo maakte Johan in het geheim een speciale ‘Bordeauxblend’, maar dan met pinotage. Nooit eerder gedaan. En waar we vaak genoeg hebben gehoord dat pa door het lint ging van zoveel brutaliteit, gebrek aan historisch besef en lak aan tradities, was Frans apetrots op zijn zoon! Het was de geboorte van de Cape Blend.

Tijd om te proeven!

We trappen af met twee jaargangen Kaapse Vonkel, 2023 en 2015. De samenstelling is iets anders; in 2023 gebruikte Simonsig voor het eerst pinot blanc in de blend. Maar het is vooral het verschil in ouderdom dat verklaart waarom deze wijnen zo anders smaken. ‘Cap Classique is de meest dynamische wijn in Zuid-Afrika’, licht Johan toe.

Daarna proeven we twee jaargangen Chenin Blanc: 2024 en 2016. Wat een verschil! In kleur, geur en smaak. We gaan van tropisch fruit haast naar petrolgeuren. Chenin blanc is heel populair in Nederland, weet Johan, vanwege de uitstekende prijs-kwaliteitverhouding. Dan volgen twee jaargangen Langbult Steen (steen is de Zuid-Afrikaanse benaming voor chenin blanc), waarvoor de druiven in drie stadia van rijpheid worden geplukt. Hierdoor heeft de wijn zowel veel frisheid als die heerlijke zoete aroma’s. Dit ‘spel’ is exceptioneel goed uit de verf gekomen in 2017, waarvan we het geluk hebben een glas te mogen proeven.

Perfecte condities

Natuurlijk mag ook Pinotage niet ontbreken: we proeven jaargang 2020 en 2014 van de zachte, fruitige Redhill-wijn. Johan vertelt dat Simonsig een lange relatie heeft met deze typisch Zuid-Afrikaanse druif. Hij toont foto’s die hij nog maar enkele dagen geleden nam van zijn geliefde ‘bush vines’; laag bij de grondse, knoestige druivenstokken die de zonnewarmte ook vanaf de grond kunnen opnemen. In een vurig betoog neemt hij het op voor de druif die in het verleden werd verguisd. ‘En vergelijk hem nou niet steeds met cabernet sauvignon; deze druif heeft zijn eigen waarde!’ Staat genoteerd.

We eindigen met vier jaargangen Tiara, de ‘Bordeauxblend’ van Simonsig. Zo bijzonder om de ontwikkeling van deze wijn te mogen ontdekken! Cabernet sauvignon domineert in deze wijn, daarnaast is er altijd een flink deel merlot aanwezig. Bijsturen doet Johan met cabernet franc en/of petit verdot. ‘Alle condities moeten perfect zijn voor cabernet sauvignon, gelukkig biedt Stellenbosch daartoe alle mogelijkheden. Hoe beter de cabernet, hoe minder andere druiven een plek in de blend krijgen’, licht hij toe. ‘In deze wijn komt alles samen’, vervolgt hij. ‘Dit is wat ikzelf wil drinken.’

Leerzaam en leuk

De masterclasses in Tilburg en Rotterdam werden afgesloten met een heerlijke en gezellige lunch. Uiteraard kwamen er wijnen van Simonsig ter tafel, om ook te ontdekken hoe deze zich verhouden tot eten. En wat ook zo leuk is: aan tafel leer je je concullega’s nog beter kennen. Zo is een masterclass niet alleen heel leerzaam, maar ook heel leuk!